2023 yılında yayınlanan bir araştırmaya göre, uyku hapları kullanarak uykuyu iyileştirmenin, beyin sağlığı üzerinde olumlu etkileri olabileceği keşfedildi.
Uyku Hapları Alzheimer Belirteçlerini Azaltabilir
Washington Üniversitesi'nde yapılan bir çalışma, uykusuzluk tedavisinde yaygın olarak kullanılan bir ilacın, Alzheimer hastalığıyla ilişkili olan amiloid-beta ve tau proteinlerinde hafif bir düşüşe neden olabileceğini gösterdi. Bu proteinler, Alzheimer'ın temel biyolojik göstergeleri olarak bilinir ve beyinde birikerek hastalığın ilerlemesine katkıda bulunur.
Araştırma kapsamında, iki gece boyunca uyku kliniğinde gözlem altında tutulan katılımcılara uyku hapı verildi. Yapılan ölçümlerde, amiloid-beta ve tau protein seviyelerinde bir azalma gözlemlendi. Her ne kadar çalışma küçük bir katılımcı grubu üzerinde yapılmış olsa da, uyku düzeni ile Alzheimer hastalığının moleküler belirteçleri arasında bir ilişki olduğunu ortaya koydu.
Alzheimer Hastalığının Erken Uyarı Sinyali Olabilir
Uyku bozuklukları, Alzheimer hastalığının ilk belirtilerinden biri olabilir. Hafıza kaybı ve bilişsel gerileme gibi semptomlar ortaya çıkmadan önce, anormal amiloid-beta seviyelerinin yükseldiği ve beyin hücrelerinde plak adı verilen protein kümeleri oluşturduğu biliniyor. Bu araştırma, uykunun Alzheimer hastalığına karşı bir koruyucu etki sağlayabileceği fikrini güçlendiriyor.
Henüz Erken Bir Aşamadayız
Washington Üniversitesi Uyku Tıbbı Merkezi'nden Dr. Brendan Lucey, uyku haplarının Alzheimer hastalığını önlemede potansiyel faydaları olabileceğini ancak bu konuda temkinli olunması gerektiğini belirtti. Dr. Lucey, "Uyku hapları Alzheimer riskine karşı yardımcı olabilir, ancak herkesin her gece uyku hapı kullanmaya başlaması için henüz erken bir aşamadayız" diye uyardı.
Araştırma, 38 sağlıklı ve orta yaşlı katılımcı üzerinde yalnızca iki gece süren bir çalışma ile gerçekleştirildi. Katılımcıların Alzheimer risk faktörleri araştırıldı ve uyku ile beyin sağlığı üzerindeki etkileri incelendi. Ancak bu kısa süreli çalışmanın sonuçlarına dayanarak uzun vadeli bir tedavi önerisi yapmak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğu vurgulandı.
Uyku İlaçlarına Dikkat
Uykusuzluk çekenler için uzun süreli uyku ilacı kullanımı tavsiye edilmiyor, çünkü bu ilaçlar bağımlılık yapabilir ve derin uyku evrelerini engelleyebilir. Ayrıca, uyku hapları genellikle insanları derin uyku yerine daha yüzeysel uyku evrelerine sokar, bu da beyin sağlığı üzerinde olumsuz etkilere yol açabilir.
Dr. Lucey ve ekibi, uyku haplarının beyin ve omuriliği temizleyen beyin omurilik sıvısındaki amiloid-beta ve tau protein seviyelerini düşürüp düşüremeyeceğini araştırmaya devam ediyor. Geçmişte yapılan çalışmalar, sadece bir gecelik uyku kaybının bile bu proteinlerin seviyelerini artırabileceğini göstermiştir.
