Bu kapsamda lif açısından zengin olan gıdalar, sindirimi kolaylaştırarak rahatsızlıkları hafifletir. Ayrıca bol su tüketimi, bağırsak hareketlerini destekleyerek gaz birikimini azaltmaya yardımcı olur. Yemekleri yavaş yemek ve iyi çiğnemek de sindirim sürecini kolaylaştırır.
Midede Şişkinlik Neden Olur?
Midede oluşan şişkinliğin temelinde yatan pek çok neden vardır. “Mide şişmesi neden olur?” sorusuna ise aşağıdaki şekilde yanıt verilebilir:
- Hızlı ve aşırı yemek, sindirim sistemi üzerinde baskı oluşturur. Sindirim sistemi, gıdaları parçalamaya ve sindirmeye çalışırken bağırsaklarda gaz birikmesi meydana gelir. Ayrıca yemek sırasında farkında olmadan yutulan hava da gaz birikmesinin şiddetini artırır.
- Karbondioksit gazı içeren içecekler tüketildiğinde şişkinliğe yol açar. İçecekler içerisinde çözünmüş olan bileşenler, sindirim sisteminde gazın birikmesine neden olur.
- Lahana, brokoli ve baklagiller gibi yüksek lifli gıdalar insan sağlığı açısından oldukça yararlıdır. Ancak aşırı tüketildiklerinde bağırsaklarda aşırı gaz üretimine yol açarlar.
- Süt ve süt ürünlerinde yer alan laktoz, bir tür şekerdir. Şekerin sindirimi için insan vücudundaki laktaz enzimi görev yapar. Ancak bazı insanlarda bu enzim yeterli seviyede değildir. Hassasiyet sahibi olan kişilerde süt, kalın bağırsaklara kadar ulaşarak gaz, şişkinlik ve ishal gibi sindirim sorunlarına zemin hazırlar.
- Çölyak hastalığına sahip olan kişilerde gluten, bağırsak duvarlarını olumsuz etkiler. Buna bağlı olarak farklı sindirim sorunları oluşur. Meydana gelen sorunlar arasında şişkinlik ve hazımsızlık da vardır. Gluten hassasiyeti olan bireyler buğday ve arpa barındıran tahılları tükettiğinde rahatsız eden etkiler ortaya çıkar.
- Kronik bir rahatsızlık olan huzursuz bağırsak sendromunun nedenleri net olarak bilinmese de belirtileri son derece açıktır. Kabızlık, şişkinlik, ishal ve benzer sindirim sistemi problemleri yaygın belirtileri arasında yer alır.
- Stresin sindirim sistemini direkt olarak etkilediği bilinen bir durumdur. Yoğun stres altında insan vücudunda sindirim yavaşlar. Bu duruma bağlı olarak da yiyecekler bağırsakta olması gerekenden daha uzun süre kalır. Söz konusu durum ise karın şişliği ile sonuçlanır.
- Farklı hastalıkların tedavisi için kullanılan bazı ilaçların yan etkileri nedeniyle de bahsedilen rahatsızlık ortaya çıkabilir.
Mide ve karın bölgesindeki dolgunluk hissinin daha pek çok nedeni olabilir. İlgili nedenler kişiden kişiye göre farklılık gösterir. Eğer sorun kısa sürede düzelmez ve süreklilik gösterirse uzman bir doktora gidilmesi gerekir.
Mide Şişkinliği Belirtileri Nelerdir?
Karında gerginlik ve dolgunluk hissi, en sık görülen belirtiler arasında yer alır. Ayrıca bu duruma rahatsız edici bir basınç da eşlik edebilir. Hastalarda yaygın olarak görülen diğer semptomlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Sindirim sistemindeki aşırı gaz nedeniyle karın bölgesi genişler. Oluşan genişleme, dışarıdan fark edilecek seviyede olabilir.
- Şişkinlikle birlikte karın bölgesinde rahatsızlık hissi ve ağrı oluşur. Ağrı çoğunlukla hafif şiddettedir.
- Sık sık gaz çıkarma ihtiyacı hissedilir.
- Geğirme isteği sıklaşır.
- Kabızlık ve ishalde olduğu gibi bağırsak hareketlerinde düzensizlikler oluşur.
- Bazı kişilerde hafif şiddette mide bulantısı görülür.
- Midede oluşan dolgunluk hissi, iştahın azalmasına yol açar.
- Şişliğin seviyesine göre solunumda zorlanma meydana gelebilir.
- Biriken gazın diyaframda oluşturacağı baskı, hıçkırığa neden olabilir.
Yukarıda yer alan belirtiler kendini her bireyde farklı şekilde gösterebilir. Ayrıca semptomların şiddeti de kişiden kişiye göre değişir.
Mide Ağrısı ve Şişkinliğine Ne İyi Gelir?
“Mide şişkinliği ve gaza ne iyi gelir?” sorusuna; rahatsızlığın nedenine ve hastaların metabolizmalarına göre farklılık gösterir, şeklinde yanıt verilebilir. Ancak genel olarak mide şişkinliğine ve gaza iyi gelen basit yöntemler vardır. İlgili yöntemlere dair detaylara aşağıda yer verilmiştir:
Gaz Yapan Yiyeceklerden Kaçınma
Bazı yiyecekler içerdiği karbonhidratlar nedeniyle bağırsakta fermantasyona uğrar ve bu duruma bağlı olarak gaz oluşumu gerçekleşir. Fasulye, lahana, soğan ve brokoli gibi gıdaların içerisinde yer alan rafinoz, bu probleme neden olan maddelerden biridir. Şişkinlik ve gaz probleminden kurtulmak içinse bu tür gıdaları daha az tüketmek gerekir.
Yavaş Yemek
Hızlı yemek yiyenler, çoğu zaman farkında olmadan hava da yutarlar. Yutulan hava ise mide ve bağırsaklara girer. Sindirim sisteminde var olan gaz, giren hava ile artar ve rahatsızlık verir. Ayrıca hızlı yemek, doygunluk hissinin geç fark edilmesine neden olur. Buna bağlı olarak fazla gıda tüketimi gerçekleşir.
Bitki Çayları
Bazı bitki çayları, sindirim sistemi üzerinde oldukça olumlu bir etkiye sahiptir. Sindirim sistemini düzenleyen, kabızlık ve şişkinlik gibi sorunları gideren bitki çayları arasında şunlar yer alır:
- Rezene çayı, anti inflamatuar özelliğe sahiptir ve mide kaslarını gevşeterek gaz birikimini azaltır. Ayrıca gazların bağırsaklardan hızlı şekilde geçerek atılmalarını kolaylaştırır.
- Nane çayı, içerdiği mentol sayesinde mide kaslarını rahatlatır ve spazm etkilerini giderir.
- Zencefil çayı, sindirimi hızlandırıcı ve mideyi rahatlatıcı özelliğe sahiptir. Yemek sonrasında oluşan şişkinliklerin giderilmesinde etkili sonuç verir.
Yukarıda yer alan içecekler herkeste aynı etkiyi göstermeyebilir. Ayrıca farklı rahatsızlıkları olan kişilerin de bitki çaylarını tüketmeden önce uzman bir doktordan onay alması oldukça önemlidir.
Probiyotikler
Sindirim süreçlerinin sağlıklı bir şekilde tamamlanmasında bağırsaklarda bulunan yararlı bakterilerin rolü oldukça büyüktür. Probiyotik gıdalar tüketilerek yararlı bakterilerin sayısı artırılır. Bu çerçevede sağlıklı bağırsak florası, gaz oluşumunu ve şişkinlik hissini azaltır.
Turşu, kefir ve yoğurt gibi fermente gıdalar, probiyotik açısından son derece zengindir. Yapılan bazı bilimsel araştırmalar, bu gıdaların içinde yer alan probiyotiklerin, şişkinlikleri engelleme ve sindirimi iyileştirme hususunda etkili olduğunu ortaya koymuştur.
Karın Masajı
Karın masajı, sindirim sisteminde sıkışan ve rahatsızlık veren gazın hareket etmesine imkan tanır. Dairesel hareketlerle saat yönünde yapılan hafif karın masajı sayesinde gazların vücuttan uzaklaştırılma süresi hızlanır.
Masajla birlikte derin nefes alıp vermek, kasların gevşemesini kolaylaştırarak sindirimi olumlu olarak etkiler. Belirgin şekilde gaz sıkışması yaşayan kişilerde karın masajı, etkili sonuçlar verir.
Egzersiz
Hafif tempolu yürüyüş, sindirim sistemini harekete geçiren bir etkiye sahiptir. Yürüyüş ve benzeri etkilere sahip diğer egzersizler, bağırsak hareketlerini uyarır. Bu sayede burada biriken gazların hızlı şekilde atılması sağlanır.
Yürüyüşün haricinde bazı yoga hareketleri de benzer etkilere sahiptir. Yogada yer alan kedi-inek pozisyonu, sindirimin sisteminin rahatlamasına katkıda bulunur.
Doktor Muayenesi
Şişkinlik, pek çok kişide görülen ve genellikle geçici olan bir rahatsızlıktır. Tüketilen gıdalar ve basit sindirim sorunları ise rahatsızlığın en önemli nedenleri arasında yer alır. Bu nedenle uygulanacak basit yöntemlerle şişkinlikten kurtulmak mümkündür. Ancak bazı kişilerin yaşadığı şişkinliklerin arkasında farklı sağlık sorunları olabilir.
Süreklilik gösteren ve sık yaşanan şişkinlikler için mutlaka muayene olmak gerekir. Söz konusu etkiler, birtakım hastalıkların belirtisi olabilir. Bu nedenle semptomların açığa çıkarılması için fiziki muayene ve bazı tetkiklerin yapılması şarttır.
Hamilelikte Mide Şişkinliğine Ne İyi Gelir?
Hamilelik, kadın vücudunda pek çok hormonal değişikliği beraberinde getirir. Buna bağlı olarak sindirim sistemini de etkilenebilir. Progesteron hormonunun artışı, sindirim sisteminin yavaşlamasına neden olurken aynı zamanda bağırsak hareketlerini de etkiler. Bağırsak hareketlerinin olumsuz etkilenmesi, gaz birikimine ve mide şişkinliğine yol açabilir. Bu kapsamda hamilelikte mide şişkinliği ile baş etmek hem annenin hem de bebeğin sağlığı açısından önem taşır.
Mide şişkinliğini azaltmanın etkili yollarından biri, beslenme alışkanlıklarını gözden geçirmektir. Hamile kadınlar, küçük ama sık öğünler tüketmeyi tercih etmelidir. Bu sayede sindirim sistemi daha rahat çalışır ve aşırı şişkinlik hissi en aza indirilir. Ayrıca gaz yapıcı yiyeceklerden (örneğin; fasulye, brokoli ve karnabahar) kaçınılması önerilir. Yavaş yemek yemek ve iyi çiğnemek de sindirimi kolaylaştırır, mide rahatsızlıklarını azaltır.
Düzenli fiziksel aktivite de mide şişkinliğini hafifletebilir. Yürüyüş gibi hafif egzersizler, bağırsak hareketlerini düzenler ve gaz birikimini azaltır. Ayrıca yeterli su tüketimi, sindirimin sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesine yardımcı olur. Stres yönetimi ve rahatlama teknikleri de mide rahatsızlıklarının azaltılmasında da önemli rol oynar. Çeşitli nefes egzersizleri ve yoga gibi metotlar hem fiziksel hem de zihinsel anlamda rahatlama sağlayarak şişkinlik hissini ortadan kaldırır.
Bazı doğal yöntemler de hamilelikte mide şişkinliğini azaltma noktasında etkili uygulamalardır. Zencefil, mide rahatsızlıklarını hafifletmeye yardımcı olabilen geleneksel bir bitkisel çözümdür. Bu çerçevede zencefil çayı hem sindirimi kolaylaştırır hem de gaz oluşumunu azaltır. Ancak hamilelikte zencefil tüketimi konusunda dikkatli olunmalı ve aşırıya kaçılmamalıdır. Ayrıca nane çayı da mide bulantısını ve şişkinliği hafifletmek için sıklıkla önerilen bir başka doğal yoldur.
Mide Şişkinliğine Sebep Olan Besinler
Fasulye, mercimek ve nohut gibi baklagiller, mide şişkinliğine neden olan besinler arasında yer alır. Bunların yanı sıra aşağıdaki besinler de sindirim sistemini olumsuz yönde etkileyerek gaz oluşumuna neden olabilir:
- İçerisinde rafinoz isimli maddenin bulunduğu lahana, brokoli ve karnabahar
- Süt ve süt ürünleri
- Gazlı içecekler
- Aşırı yağlı yiyecekler
- Soğan ve sarımsak
- Yüksek lif oranına sahip gıdalar
- İçerisinde yüksek oranda fruktoz bulunan meyve kuruları
- Yapay tatlandırıcı içeren yiyecek ve içecekler
- Baharatlı gıdalar
Yukarıda yer alan besinlerin yanı sıra şekerli ve şuruplu yiyecekler de şişkinliği artıran gıdalar arasındadır.
Mide Şişkinliği Hangi Hastalıkların Belirtisi?
Mide şişkinliği, çoğu zaman geçici bir sindirim sistemi rahatsızlığı kabul edilse de bu durum, farklı hastaların belirtisi olabilir. Mide şişkinliğiyle kendini belli eden bazı hastalıklar şu şekilde sıralanabilir:
- İrritabl bağırsak sendromu (Huzursuz bağırsak sendromu)
- Laktoz intoleransı
- Çölyak
- Gluten hassasiyeti
- Ülser ve gastrit
- Reflü
- Karaciğer hastalıkları
- Dispepsi (Hazımsızlık)
- Kabızlık
- Bağırsak parazitleri
- Mide ve bağırsak kanserleri
Yukarıda yer alan hastalıkların bazıları son derece ciddidir ve erken teşhis edilmeleri, tedavinin nihai başarısını etkiler. Bu nedenle hem düzenli hem de şiddetli bir şekilde mide şişkinliği yaşayanların uzman bir doktora muayene olması gerekir.
