TDK Sözlük Anlamı:
- İntihabat (isim, eskimiş): Seçimler anlamına gelir. Çoğul bir formda olup, birden fazla seçim veya genel anlamda seçim süreçlerini ifade eder.
- "Bizim düşünülecek daha mühim şeylerimiz var. İntihabat yaklaşıyor." (Reşat Nuri Güntekin). Bu örnekte, yaklaşan seçimlere vurgu yapılmaktadır.
İntihab ve İntihabat'ın Kullanım Alanları:
Siyasi Seçimler: Kelime genellikle siyasi veya idari seçimleri ifade eder. Eskiden meclis, milletvekilliği ya da belediye seçimleri gibi süreçler "intihabat" olarak anılırdı.
- "Meclis intihabatı yaklaştıkça partiler arasında rekabet artıyor." Bu cümlede, "meclis seçimleri" eski dille ifade edilmiştir.
Genel Seçim ve Tercihler: Sadece siyasi seçimler değil, herhangi bir alandaki seçim veya tercih süreçlerinde de kullanılabilir. Örneğin, bir grup arasından bir liderin seçilmesi veya bir konseyin üyelerinin belirlenmesi gibi durumlar da bu kapsamda düşünülebilir.
Tarihi ve Edebi Kullanım: Osmanlı dönemine ait metinlerde ya da erken Cumhuriyet dönemi edebiyatında sıkça kullanılmış bir terimdir. Özellikle siyasetle ilgili eski yazılarda "intihabat" kelimesine sık rastlanır. Örneğin, Halide Edib Adıvar veya Reşat Nuri Güntekin gibi yazarların eserlerinde bu terim geçmektedir.
Günümüzde Kullanımı:
Günümüzde intihab ve intihabat kelimeleri, yaygın olarak kullanılmaz. Yerine "seçim" ve "seçimler" kelimeleri geçmiştir. Ancak, Osmanlı dönemi metinlerini ya da eski Türkçe eserleri incelerken bu terimle karşılaşmak olasıdır. Özellikle tarih ve edebiyatla ilgilenenler bu kelimenin anlamını bilmek durumundadır.
Örnek Cümleler:
- "İntihabat günü yaklaştıkça şehirde heyecan artıyordu.": Seçim günü yaklaşırken şehirdeki atmosferin nasıl değiştiğini ifade eder.
- "İntihabat sonuçları açıklandığında halk büyük bir coşkuyla karşıladı.": Seçim sonuçlarının duyurulması üzerine halkın tepkisini anlatan bir cümledir.
